Evocatiefje

Hoe Rutte al jaren zijn kiezers op het verkeerde been zet.
Ik denk dat ik er nu wel uit ben. De sleutel werd mij gisteravond aangereikt door Fidan Ekiz en Renze Klamer tijdens hun interview bij De Vooravond.
Ze voelden Rutte aan de tand over zijn ambitie om door te gaan als leider van het land en confronteerden hem daarbij met zaken uit het verleden.

Er werd een uitspraak van Rutte getoond waar hij aangaf dat :”Iedereen in dit land gelijke kansen heeft en dat er geen barrierres zijn om je te ontwikkelen in ons land.”

Vervolgens geeft Renze een aantal tegenargumenten waarmee deze bewering aantoonbaar wordt ontzenuwd en hij legt dezelfde vraag nogmaals voor aan Rutte. 

Meneer Rutte ‘Heeft iedereen in dit land gelijke kansen en zijn er geen barrierres om je te ontwikkelen?’

Rutte pareert met een handige term.  
‘Deze opmerking uit het fragment is hier natuurlijk ‘evocatief’. En hier ontstond bij mij de mist terwijl ik juist helderheid wil hebben.

Ik heb  opgezocht wat dat precies betekent. Dat zullen gemiddelde kiezers waarschijnlijk niet veel doen. Ik pakte  mijn woordenboek erbij en zocht het op. 

Evoceren is een overgankelijk werkwoord; evoceerde; heeft geevoceerd. Ontleend aan het latijnse evocare en betekent  voor de geest roepen.
Evocatief; het vermogen tot oproepend bezittend.



‘Evocatief’ houdt dus in iets voor de geest houden of iets voor de geest halen.
En vanuit dit perspectief wordt de bewering van Rutte  eerder een wens dan een vaststaand feit of realiteit. Maar de uitspraak wordt wel zo gedaan dat hij suggereert dat we in een land leven waar het wel de realiteit is. En wie wil nou niet in zo’n land leven met zo’n leider! Tja. 

Nog een voorbeeld.
Fidan bespreekt met hem de bijnaam: ‘Teflon Mark’ en confronteert hem met het feit dat Meneer Rutte weliswaar in alle toonaarden zegt  eindverantwoordelijk te zijn voor alle departementen maar vaak niet daadwerkelijk zijn verantwoordelijkheid neemt. ‘Daar gaan anderen over, ik ken de dossiers uiteraard niet uit mijn hoofd.’ etc. Daarmee glijden kritieken van hem af als waterdruppels  van een eend. Want wanneer het erop aan komt staat er altijd wel een bewindsvrouw, minister, ambtenaar tussen u en de problematieken in. Is dat misschien uw ‘teflonlaagje?’ Merkt Fidan fijntjes op.

Dan gaat ze over op een luchtiger onderwerp. Geschiedenis. Rutte laat een boek zien over een amerikaanse president en vertelt daarbij zijn verhaal over het bezoek aan de schrijver van het boek. Zichtbaar in rustiger vaarwater steekt Rutte hier van wal en vertelt onderhoudend over zijn ontmoeting. 
Dan geeft Fidan aan dat Rutte zich laat voorstaan op zijn olifantengeheugen en dat hij sommige passages soms uit zijn hoofd leert van boeken die hij leest. Deze mooie eigenschap plaatst ze tegenover die momenten waarin Rutte in de afgelopen kabinetten moest bekennen dat hij geen actieve herinneringen had of zaken niet meer voor de geest kon halen. 
Vervolgens  laat ze  een montage zien van fragmenten waar deze uitspraken van Rutte netjes op een rij gezet zijn. 

Tja, iets voor de geest kunnen halen, evocatief, evoceren, het zijn in deze tijden misleidende termen als je niet goed weet wat ze inhouden. 

Ik haal mij voor de geest dat de mensen straks in het stemhokje niet op een persoon zullen stemmen maar op het idee waar men als kiezer zelf voor staat.
Dat de kiezer zich heeft verdiept in het verhaal,de visie, het partijprogramma, in plaats van snel een kieswijzer of zweefmeter in te vullen en die uitkomst hun keuze te laten bepalen.
Kieswijzers en zweefmeters beschouwen we maar als politieke fastfood varianten, ze zijn ongezond voor de democratie. Maar dit laatste is natuurlijk louter ‘evocatief.’